Pensioenfondsen
Indexatie 1,7% in 2022
Voor het eerst in 14 jaar indexeren de meeste pensioenfondsen weer. Met de huidige hoge inflatie voelen pensioenfondsen de druk van gepensioneerden om de uitkeringen te verhogen, maar lang niet ieder fonds geeft daaraan toe.
Teksten: Reinout van der Heijden
Deelnemers aan pensioenregelingen krijgen er in 2022 gemiddeld 1,7% bij. Dat blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond onder de 40 grootste pensioenfondsen met samen ruim 17 miljoen deelnemers (90% van het totaal). In totaal indexeert 72% van de pensioenfondsen en hierdoor worden ongeveer 15 miljoen pensioenaanspraken verhoogd. Dat lijkt extreem veel, maar een groot aantal Nederlanders hebben aanspraken bij diverse pensioenfondsen.
Met de indexatie is tot 1 oktober 2022 een bedrag gemoeid van naar schatting €30 tot €35 miljard, blijkt uit ons onderzoek. Indexeren is mogelijk omdat de rente harder stijgt dan de beleggingen dalen en omdat de regels zijn versoepeld.
Versoepeling
Vanaf juli 2023 wordt een nieuw pensioenstelsel geïntroduceerd. De invoering duurt maximaal 4 jaar. In het nieuwe stelsel zijn de pensioenaanspraken minder vast en kan er sneller geïndexeerd worden. De soepele indexatieregels zijn vervroegd, naar 1 juli 2022. Er mag geïndexeerd worden vanaf 105% dekkingsgraad, zonder rekening te houden met de toekomstbestendigheid. De pensioenfondsen kunnen dit jaar twee keer besluiten te indexeren, voor 2022 en voor 2023.
Oude regels Volgens de oude regels mogen pensioenfondsen pas indexeren als de dekkingsgraad 110% en de verleende indexatie toekomstbestendig is. Dat laatste wil zeggen dat er voldoende ruimte moet zijn om nog 10 jaar lang dezelfde indexatie te geven. Voor 1,7% indexatie moet er dan een dekkingsgraad van 127% zijn (110% plus 10 keer 1,7%).
Eerste indexatiegolf
De indexatie uit juli 2022 was meestal bescheiden. De pensioenfondsen baseerden hun indexatie op de inflatie uit 2021 en die was destijds tussen 2,3 en 3%, afhankelijk van de maand waarin de inflatie gemeten is. Van de onderzochte fondsen konden er 7 (17%) op 1 juli niet indexeren. De kans bestaat dat zij in de tweede helft van dit jaar wel boven de grens van 105% uitkomen. De beleidsdekkingsgraad waar de indexatie op gebaseerd is, is het gemiddelde van de actuele dekkingsgraden van de afgelopen 12 maanden. In de tweede helft van vorig jaar was de actuele dekkingsgraad veel lager, waardoor bij pensioenfondsen de beleidsdekkingsgraad nu stijgt. Alles mag, zolang na indexatie de beleidsdekkingsgraad maar boven 105% blijft. Sommige pensioenfondsen zoeken de grens op. PMT en Zorg en Welzijn (PFZW) kwamen eind juni net boven de grens van 105% uit, met respectievelijk 105,4% en 106,2%. Zij kozen voor een indexatie met 1,29% en 2,7%. Om te voorkomen dat de dekkingsgraad na indexatie lager dan 105% wordt, schuiven zij het moment van indexeren naar 1 oktober. Dan is beleidsdekkingsgraad naar verwachting voldoende gestegen.
Rente daalt na mei 2022 De actuele dekkingsgraad daalt en de beleidsdekkingsgraad stijgt, zoals het voorbeeld van PMT laat zien:
Maand Actuele Beleids-
dekkingsgraad dekkingsgraad
mei 2022 110,7% 104,7%
juni 2022 109,3% 105,4%
juli 2022 108,6% 106,0%
Tweede indexatiegolf
Vanaf oktober wordt de tweede indexatiegolf verwacht. Bij de nieuwe ronde kunnen pensioenfondsen zich baseren op de jongste inflatiecijfers, die nu schommelen tussen 8 en 14,5% per jaar. Het besluit voor indexatie van volgend jaar moet uiterlijk in december 2022 genomen worden. Een indexatiebesluit in 2023 is voorlopig niet toegestaan, omdat de invoering van de nieuwe Wet Toekomst Pensioenen is uitgesteld tot 1 juli 2023. De verruimde regels gelden niet voor inhaalindexatie, zodat de pensioenfondsen niet van de gelegenheid gebruik kunnen maken om de gemiste indexatie van eerdere jaren in te halen. Maar dat maakt niet zoveel uit, want de huidige inflatie geeft genoeg ruimte om de pensioenen flink te verhogen.
Het is nu of nooit. De inflatie is nu zo hoog, vanwege de sterk gestegen energieprijzen. Als volgend jaar de energiekosten sterk dalen, gaat de inflatie flink omlaag. Dan valt er weinig te indexeren.
Wat levert indexatie je op? Gemiddeld stijgen de pensioenuitkeringen dit jaar 1,7%. Op de website van je pensioenfonds lees je met welk percentage de uitkeringen van je fonds toenemen. Daar lees je ook wanneer de verhoging ingaat. Er zijn pensioenfondsen die indexeren in juli met terugwerkende kracht vanaf januari. Ook zijn er pensioenfondsen die indexeren in juli maar waarbij de indexatie pas ingaat in oktober. Wat je van indexatie als pensioengerechtigde in je portemonnee merkt hangt af van het belastingtarief waar je in valt op basis van je totale inkomen. Een berekening maak je op berekenhet.nl >pensioen > bruto netto aow Ben je nog niet gepensioneerd en wil je weten welk effect indexatie naar verwachting heeft op je pensioenuitkeringen straks? Kijk dan op mijnpensioenoverzicht.nl.
